روش‌های شستشوی انژکتور خودرو | مجله پدال

یکی از بخش‌های مهم سیستم سوخت‌رسانی خودرو انژکتور است که گاها باید شستشوی آن توسط تکنسین انجام شود اما آیا با روش‌های شستشوی انژکتور خودرو آشنا هستید؟ در مقاله آموزشی پدال می‌خواهیم شما را با این روش‌ها آشنا کنیم.

پیشرانه‌های درون‌سوز به ویژه انواع بنزینی برای کارکرد نرم و روان خود به سه فاکتور مهم یعنی سوخت، هوا و برق نیاز دارند. با وجود این سه ضلع خواهد بود که عمل احتراق و تولید قدرت پیشرانه انجام می‌شود. واضح است که ایجاد اختلال در هر یک از مراحل سوخت‌رسانی تا احتراق و… باعث افت توان پیشرانه و افزایش مصرف سوخت می‌شود. یکی از بخش‌های مهم سیستم سوخت‌رسانی خودرو انژکتور است که حتماً نامش را شنیده‌اید؛ اما قبل از آن روش‌های شستشوی انژکتور را شرح دهیم بهتر است اندکی با خود این قطعه آشنا شویم.

انژکتور قطعه‌ای است که کار پاشش سوخت به داخل سیلندر را انجام می‌دهد. این قطعه که در خودروهای مدرن‌تر بکار می‌رود جایگزین کاربراتورهای قدیمی است و در ورودی سیلندر قرار می‌گیرد تا وظیفه خود را انجام دهد. با توجه به نقشی که انژکتور بر عهده دارد، هرگونه اختلال در عملکرد آن باعث ایجاد اختلال در امر تأمین سوخت و احتراق خواهد شد و نتیجه آن می‌تواند از کار افتادن پیشرانه باشد. قبلاً نیز در پدال مقالاتی در زمینه علت کاهش شتاب خودرو و رایج‌ترین علل روشن شدن چراغ چک پرداخته‌ایم که خواندن آن‌ها نیز خالی از لطف نخواهد بود. این نکته را نیز باید در نظر داشته باشید که انژکتور تنها وظیفه پاشش سوخت به درون سیلندر را بر عهده ندارد بلکه علاوه بر تعیین دقیق میزان و شدت پاشش سوخت باعث کاهش مصرف آن می‌شود و استارت خودرو در هوای سرد روان‌تر انجام می‌شود. درصورتی‌که انژکتور عملکرد ایده آلی داشته باشد میزان آلایندگی پیشرانه کم و راندمان آن بالاتر خواهد بود. انژکتورها انواع مختلفی دارند که از جمله آن‌ها می‌توان به سیستم‌های مکانیکی، الکترونیکی، یک نقطه‌ای و چندنقطه‌ای اشاره کرد.

انواع انژکتور خودرو

در ادامه به برخی از مشهورترین سیستم‌های انژکتوری بکار رفته در خودروها اشاره شده است.

• انژکتور مکانیکی

ساده‌ترین نوع انژکتور است که فاقد قابلیت تنظیم میزان و شدت پاشش سوخت به درون سیلندر است و سوخت را به‌صورت مداوم به داخل سیلندر می‌پاشد.

• انژکتور الکترونیکی

در این نوع سیستم با استفاده از اجزای الکترومغناطیسی فرایند پاشش مداوم سوخت به داخل سیلندر انجام می‌شود.

• انژکتور یک نقطه‌ای

در این نوع سیستم‌ها فقط یک انژکتور برای پاشش سوخت به درون سیلندرها بکار گرفته می‌شود. در واقع سوخت پیشرانه به درون منیفولد پاشیده می‌شود و وجود واحد کنترل الکترونیکی باعث عملکرد بهینه‌تر این سیستم خواهد شد.

• انژکتور چندنقطه‌ای

برخلاف سیستم تک نقطه‌ای، در سیستم‌های چندنقطه‌ای برای هر سیلندر یک انژکتور وجود دارد که همگی روی ریل سوخت نصب می‌شوند. استفاده از این نوع طراحی باعث می‌شود سوخت با کیفیت بهتری وارد سیلندر شده و بسوزد. یکی از نکات مهم درباره انژکتور خودرو این است که در کنار وجود مزیت‌های واضحی همچون کنترل دقیق میزان سوخت پاششی به سیلندر، کاهش آلایندگی و مصرف سوخت، تولید قدرت بیشتر و… معایبی نیز وجود دارد. انژکتورها برای عملکرد بی‌نقص خود نیازمند سوخت باکیفیت و بدون ذرات آلاینده خواهند بود و از طرف دیگر به دلیل پیچیدگی‌ها در طراحی و تولید هزینه بالاتری دارند. همچنین درصورتی‌که انژکتور خودرو خراب شود باید به متخصص آن مراجعه کنید که هزینه بالاتری را به شما تحمیل خواهد کرد.

فواید شستشوی انژکتور

همان‌طور که اشاره کردیم با گذشت زمان انژکتورها کارایی کمتری خواهند داشت که از جمله دلایل آن می‌توان به استهلاک قطعات و کیفیت پایین سوخت و وجود ذرات گوناگون در آن اشاره کرد. همین امر باعث می‌شود نازل‌ها عملکرد بهینه‌ای نداشته باشند و برخی متخصصان در این زمان شستشوی انژکتور را پیشنهاد می‌کنند. این کار باعث می‌شود قدرت تولیدی پیشرانه بیشتر شده و مصرف سوخت و آلایندگی آن کاهش یابد. همچنین مشکلاتی همچون ریپ زدن پیشرانه و احتراق ناقص نیز کمتر رخ خواهد داد. شایان ذکر هزینه شستشوی انژکتور خودروهای مختلف با یکدیگر متفاوت است.

روش‌های شستشوی انژکتور خودرو

قبل از آنکه روش‌های شستشوی انژکتور خود را شرح دهیم بهتر است علائم کثیف بودن انژکتورها را نیز بشناسیم. به‌طور مختصر باید گفت اگر علائمی همچون احتراق ناقص، عملکرد ناهنجار پیشرانه در دور آرام، کاهش توان تولیدی، آلایندگی بالا، روشن شدن چراغ چک و وجود مشکل در نسبت سوخت و هوا را مشاهده کردید احتمال کثیفی انژکتور وجود خواهد داشت. حالا به روش‌های شستشوی انژکتور خودرو می‌پردازیم که شامل بخش‌های نسبتاً راحت تا پیچیده‌تر خواهد بود. خود شما نیز می‌توانید این کار را در منزل انجام دهید هرچند برخی ابزارها و وسایل موردنیاز را باید تهیه کنید. این نکته را نیز مدنظر داشته باشید که شستشوی انژکتور به دو روش بدون جدا کردن از پیشرانه و جدا کردن آن از قطعات دیگر صورت می‌گیرد که واضح است حالت دوم کارایی بیشتری خواهد داشت. البته برای موارد ساده و جزئی بهتر است انژکتورها درون خودرو شستشو داده شوند.

قبل از شستشوی انژکتور می‌بایست نسبت به تهیه برخی موارد همچون دستکش محافظ جهت جلوگیری از برخورد با مواد شیمیایی، ماسک ایمنی جهت جلوگیری از تنفس بوهای سمی، عینک ایمنی، پاک کننده سیستم سوخت‌رسانی، آچارهای مخصوص، کمپرسور هوا، تمیز کننده انژکتور و… اقدام نمایید. دقت داشته باشید که شما با سیستم سوخت‌رسانی خودرو کار می‌کنید بنابراین نباید مواد اشتعال‌زا در اطراف شما حضور داشته باشند. همچنین از روشن کردن آتش به‌طورجدی اجتناب کنید.

درصورتی‌که می‌خواهید انژکتور را به‌طور جزئی و ساده شستشو دهید کافی است از پاک کننده‌های مخصوص این کار استفاده نمایید. این مواد با بنزین ترکیب شده و رسوبات و ذرات را تجزیه می‌کنند. بهتر است در فواصل زمانی مشخص چنین کاری را انجام دهید تا کارایی انژکتورها افزایش یابد. برای شستشوی ساده انژکتورها می‌بایست باک بنزین را خالی کرده و سپس مقدار مشخصی از تمیز کننده را درون باک بریزید. حالا باک را بنزین پر کنید تا مخلوط بنزین و پاک کننده به بخش‌های مختلف از جمله انژکتورها برسد. در این حالت رسوبات جزئی از انژکتورها جدا می‌شود هرچند دقت کنید که کارایی این روش صد در صد نیست.

درصورتی‌که کثیفی انژکتور با چنین راهکار ساده‌ای برطرف نشد می‌بایست پاک کننده را با فشار وارد ریل سوخت نماییم. به همین منظور می‌توان از خود ظرف پاک کننده یا کمپرسور هوا استفاده کرد. در این روش باید بنزین درون سیستم سوخت‌رسانی را خالی کرد. برای این کار باید خودرو را روشن کرده و لوله سوخت را باز کنید. البته می‌توان با روش‌های دیگر نیز سوخت را تخلیه کرد اما این روش بهتر است. سپس خودرو را خاموش کنید و با استفاده از کیت ابزار مخصوص ریل سوخت را جدا نمایید. در مرحله بعد درپوش کنیستر را باز کرده و داخل آن را با محلول پاک کننده انژکتور پر کنید.

در گام بعدی می‌بایست شلنگ کنیستر را به درگاه تست فشار ریل سوخت متصل کرده و فشار را بر اساس مشخصات موجود روی کیت تنظیم نمایید. میزان فشار سیستم معمولاً کمتر از فشار استاندارد ریل سوخت خواهد بود. پس از طی این مراحل می‌بایست خودرو را روشن کنید تا در حالت درجا و حداکثر دور ۲۰۰۰ کار کند. این فرایند چند دقیقه‌ای طول می‌کشد و پس از پایان یافتن می‌بایست کلیه اتصالات را مجدداً وصل کنید. سپس دوباره خودرو را روشن کرده و با آن رانندگی کنید. دقت داشته باشید که روش‌های شستشوی انژکتور خودرو که ذکر شدند تنها برای حالاتی هستند که انژکتورها خیلی کثیف و مسدود نباشند چراکه در این حالت می‌بایست به نزد متخصص مراجعه کنید.

هزینه شستشوی انژکتور

هزینه شستشوی انژکتور بسته به نوع خودرو متفاوت خواهد بود اما برای خودروهای ارزان‌قیمتی همچون پراید و تیبا باید مبلغ حدود ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان را در نظر بگیرید. هزینه شستشوی انژکتور خودروهایی همچون خانواده سمند و پژو نیز تقریباً مشابه پراید و تیباست و باید بین ۲۰۰ تا ۵۰۰ هزار تومان بپردازید.

معایب شستشوی انژکتور

اگرچه به‌طورکلی شستشوی انژکتور باعث بهینه شدن عملکرد خودرو، کاهش مصرف سوخت و آلایندگی و افزایش قدرت تولیدی می‌شود اما در صورت استفاده از مواد نامرغوب و بی‌کیفیت شاهد آسیب دیدن قطعات انژکتور، از کار افتادن برخی سنسورها از جمله سنسور اکسیژن، صدمه دیدن محفظه احتراق و… خواهید بود.