میزان فرمان سه بعدی چیست و چگونه انجام می شود؟

مقدمه

خودروها در طول حیات خود، بارها نیاز به تعمیر جزئی یا اساسی پیدا می‌کنند. مشکلات فنی خودرو بخشی از مواردی به حساب می‌آید که با نگهداری اتومبیل عجین شده است. بنابراین لازم است تا همواره آماده مواجهه با مشکلات فنی خودرو و برطرف کردن آن‌ها باشید. یکی از امور معمول حوزه تعمیر و نگهداری خودرو، تنظیم فرمان خودرو است که در اصطلاح عامه به نام میزان فرمان شناخته می‌شود. تنظیم کردن فرمان خودرو شامل مجموعه اموری است که زاویه چرخ‌ها را در جهات مختلف تنظیم می‌کند. این کار به روش‌های مختلفی انجام می‌شود که یکی از آن‌ها میزان فرمان سه بعدی است. با ما در ادامه مطلب همراه باشید تا با میزان فرمان سه بعدی و روش انجام آن آشنا شویم.

از میزان فرمان سنتی به مدرن

چرخ‌های خودرو همانند هر جسم دیگر در فضای خارجی، بر مبنای سه محور طول، عرض و ارتفاع حرکت می‌کنند. در عمل تنظیم فرمان، این سه محور به ترتیب زاویه کمبر، زاویه کستر و زاویه توع نامیده می‌شوند. عمل تنظیم فرمان نیز به بررسی این سه زاویه می‌پردازد و تمام آن‌ها را براساس پارامترهای از پیش تعیین شده و استاندارد یک خودرو، تنظیم می‌کند.

با برهم ریختن این زاویه‌ها، شاهد کشیده شدن فرمان به یک سمت خواهید بود که نتیجه مستقیم برهم خوردن زاویه چرخ‌ها است. به همین دلیل لازم است تا در بازه‌های زمانی مشخص نسبت به میزان کردن فرمان خودرو اقدام کنید. بنابراین تمامی خودروهای داخلی و خارجی و حتی بهترین خودرو تا 650 میلیون تومان نیز به عمل میزان فرمان نیاز پیدا خواهند کرد.

میزان فرمان در نوع مرسوم براساس ابزارهای اندازه‌گیری انجام می‌شود. این ابزار اندازه‌گیری فاصله بین چرخ‌ها را محاسبه می‌کند. در صورتی که زاویه چرخ‌ها برهم خورده باشند، با نزدیک کردن یا دور کردن چرخ‌ها از یکدیگر، عمل تنظیم فرمان انجام می‌شود. عمل تغییر فاصله میان چرخ‌ها تا زمانی که فاصله بین آن‌ها به محدوده استاندارد برسد، ادامه پیدا می‌کند.

در مراحل انجام میزان فرمان به روش معمولی، این مکانیک است که کنترل همه امور را برعهده دارد. او فاصله میان چرخ‌ها را از پیش تعیین می‌کند و سپس نسبت به تنظیم فاصله اقدام خواهد کرد. بنابراین میزان فرمان به روش معمولی توسط انسان صورت می‌پذیرد و با خطای انسانی همراه است. به همین دلیل متخصصان حوزه خودرو، روشی را برای کاهش خطای انسانی در مراحل میزان فرمان معرفی کردند. این روش میزان فرمان سه بعدی نام دارد.

میزان فرمان سه بعدی چیست؟

میزان فرمان سه بعدی چیست؟

در میزان فرمان سه بعدی، دوربین‌ها سه بعدی به کمک مکانیک می‌آیند تا به او در تنظیم فاصله چرخ‌ها یاری برسانند. روی هرکدام از چرخ‌های خودرو نیز شاخص اندازه‌گیری نصب می‌شود. دوربین‌های سه بعدی براساس تابش امواج الکترومغناطیسی و دریافت بازتاب آن، میزان انحراف هر چرخ را براساس سه زاویه‌ای که در قسمت قبل بیان کردیم، مشخص می‌کنند. بنابراین میزان انحراف هر چرخ و فاصله آن‌ها از یکدیگر به طور دقیق مشخص می‌شود و خطای انسانی به حداقل می‌رسد.

علت نام‌گذاری این روش میزان فرمان به نام سه بعدی، اندازه‌گیری زاویه چرخ‌ها در قالب سه بعد مختصات است. هنگامی که فرآیند اندازه‌گیری به پایان رسید، کار اصلی مکانیک آغاز می‌شود. او در این مرحله زاویه چرخ‌ها در هر محور را تنظیم می‌کند و فاصله میان چرخ‌های هر محور را افزایش یا کاهش می‌دهد. این کار تا زمانی که سیستم میزان فرمان سه بعدی انحراف از معیار را تشخیص ندهد، ادامه دارد. بنابراین خودرویی که به روش میزان فرمان سه بعدی تنظیم می‌شود، دقت بسیار بالاتری را نسبت به میزان فرمان معمولی دریافت خواهد کرد.

چرا خودرو به میزان فرمان نیاز پیدا می‌کند؟

چرا خودرو به میزان فرمان نیاز پیدا می‌کند؟

ممکن است این پرسش برای بسیاری از رانندگان مبتدی پیش آید که چرا خودرو به میزان فرمان نیاز پیدا می‌کند؟ پاسخ آن در سیستم تعلیق خودرو و نحوه فعالیت آن نهفته است. اگر به جدول مشخصات ماشین ساینا یا هر خودرو مرسوم دیگر در بازار نگاه کنید، متوجه خواهید شد که سیستم تعلیق این خودروها در جلو از نوع مک فرسون است. فنربندی و جلوبندی مک فرسون نوع مرسوم سیستم تعلیق در خودروهای امروزی است که در تمامی خودروها اعم از اقتصادی، میان رده و لوکس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سیستم تعلیق مک فرسون قدرت قابل توجهی در جذب ضربات وارد شده به اتاق خودرو دارد، با این حال به مرور زمان تنظیمات آن در اثر ضربات تغییر می‌کنند. برای مثال وارد شدن یک ضربه سهمگین به چرخ سمت راست یا چپ خودرو،‌ باعث می‌شود تا قطعات این بخش از جایگاه خود خارج شوند. نتیجه مستقیم ضربات وارد شده به خودرو، کشیده شدن فرمان و برهم خوردن فاصله میان چرخ‌ها است.

در کشور ما که متاسفانه با مشکلات جدی در حوزه مسیرها و کیفیت راه‌ها روبرو است، تنظیم فرمان اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. خودروهایی که در جاده‌های ایران تردد می‌کنند، با انبوهی از چاله‌ها و ناهمواری‌ها روبرو هستند. بنابراین برهم خوردن تنظیمات سیستم تعلیق ساده آن‌ها در حجم انبوهی از ناهمواری‌ها، بدیهی است.

علاوه بر چرخ‌های جلو، چرخ‌های عقب نیز به تنظیم فرمان نیاز پیدا می‌کنند. در خودروهای ساده و اقتصادی از سیستم تعلیق نیمه مستقل یا میله پیچشی برای محور عقب استفاده شده است که تنظیم آن‌ها نیاز به پیچیدگی خاصی ندارد. با این حال در خودروهای پیشرفته‌تر از سیستم تعلیق چنداتصاله (مولتی لینک) یا پنوماتیک برای محور عقب استفاده شده است. تنظیم کردن چرخ‌های جلو در خودروهای پیشرفته به تخصص و دانش بالایی نیاز دارد. علاوه برآن هنگامی که این سیستم‌ها دچار مشکلات جدی شوند، تعمیرات آن‌ها هزینه‌بر خواهد بود. به عنوان مثال می‌توان به کیا موهاوی اشاره کرد، خودرویی که در چرخ‌های عقب از بالن‌های تنظیم ارتفاع استفاده می‌کند. در صورت تخریب این بالن‌ها، هزینه گزافی بابت تعمیرات به مالک خودرو تحمیل خواهد شد. بنابراین لازم است تا هنگام تهیه لیست چه ماشین هایی نخریم، به این موارد توجه داشته باشید.

تنظیم فرمان معمولی بهتر است یا سه بعدی؟

تنظیم فرمان سه بعدی مزایای بسیاری را برای مالک خودرو به همراه دارد. در این روش چرخ‌ها با دقت بالاتری تنظیم می‌شوند و برای مدت زمان بیشتری در وضعیت تنظیم باقی می‌مانند. با این حال تنظیم فرمان سه بعدی هزینه بیشتری را برای مالک به همراه دارد. علاوه برآن در خودروهای ساده و اتومبیل‌هایی که کارکرد بالایی دارند، نیازی به انجام عملیات پیچیده تنظیم فرمان سه بعدی نیست و تنظیم فرمان معمولی برای این خودروها کفایت می‌کند. بنابراین با توجه به وضعیت خودرو در مورد استفاده از تنظیم فرمان معمولی یا سه بعدی تصمیم بگیرید.